نشست بررسی « بلندمرتبه سازی و طرح تفصیلی منطقه 22 شهر تهران» از «سلسله نشست های تخصصی گفتمان شهر» با سخنرانی مصطفی بهزادفر رئیس دانشکده معماری و شهرسازی علم و صنعت ، سهراب مشهودی رئیس گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور، بهرام امینزاده، عضو هیات علمی دانشگاه قزوین و طراح «طرح تفصیلی منطقه۲۲ تهران» و حضور منوچهر شیبانی اصل مدیرکل دفتر سازمان های مهندسی و تشکل های حرفه ای وزارت راه و شهرسازی ، علی نوذرپور شهردار منطقه 22و علی توکلی مدیرکل سازمان تدوین قوانین و امور شورا شهرداری تهران به همت محمد سالاری عضو شورای شهر تهران برگزار شد.
مصطفی بهزادفر رئیس دانشکده معماری و شهرسازی علم و صنعت به عنوان اولین سخنران این نشست پست تریبون آمد و گفت: مهمترین راهبرد در زمان مطالعات طرح تفصیلی منطقه ۲۲ این بود که ۵۱ درصد این منطقه سبز و باز باشد.در طرح جامع اول تهران این منطقه به عنوان یک شهرک کم جمعیت در نظر گرفته شده بود اما در بحث ضابطه ساخت و ساز به سه نوع ریخت شناسی رسیدیم که یکی از این مدل ها ساختمان های یک طبقه ویلایی بود.
وی ادامه داد :قرار بود بلندمرتبه سازی در این منطقه وجود داشته باشد اما نه به این شکل بلکه با حداقل سطح اشغال ۱۸ درصد و حداکثر ۳۰ درصد در نظر گرفته شده بود که سطح ارتفاع بر مبنای تعداد واحد آپارتمانی در نظر گرفته می شد.
بهزادفر با اشاره به طرح تفصیلی اول بیان کرد: در طرح تفصیلی اول جهت باد در تهران را که از غرب به شرق است در این منطقه مد نظر قرار گرفته بود و قرار بود بلند مرتبه سازی ها در این منطقه با در نظر گرفتن این آیتم انجام شود. اگر طرح تفصیلی این منطقه به تجدید نظر نمی رسید بهترین الگوی بلندمرتبه سازی در این منطقه انجام می شد.
سهراب مشهودی رئیس گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور دیگر سخنران این نشست با بیان اینکه در دهه 70 برای اولین بار در طول تاریخ، تراکم فروشی توسط ١١ وزیر مصوب و باب شد گفت: بعدا همه تقصیرها به گردن شهردارها افتاد که در تهران هم به صورت ساده شروع به تراکم فروشی کردند.در سال ٧۴ به شهردار وقت نامه نوشتم که بلند مرتبه سازی برای تهران بزرگ لازم است، اما اینگونه که عمل میکنید در آینده به شکل علمی هم نمیتوانیم به آن رسیدگی کنیم.
رئیس گروه شهرسازی جامعه مهندسان مشاور ادامه داد: در آن زمان ضابطهای ارائه دادیم که بر اساس آن شکل ساختمانها یکسان میشد که مورد استقبال کارشناسان قرار نگرفت.بعد از لغو ضابطه مکان یابی بلند مرتبه سازی چندین برج و ساختمان در تهران روی گسل ساخته شد.
در ادامه این نشست بهرام امینزاده، طراح طرح تفصیلی منطقه۲۲ تهران در سخنان خود اظهارداشت: مطالعات نشان می دهد که دمای منطقه ۲۲ دو درجه گرم شده است و منطقه ای که به این شکل گرم شود جای خوبی برای ایجاد تراکم بالا و بلند مرتبه سازی نیست.
وی ادامه داد: طرح تفصیلی منطقه 22 جمعیت را۷۰۰ هزار نفر در نظر گرفته بود در حالی که در طرح جامع جمعیت در حدود۳۵۰ هزار نفر در نظر گرفته شده بود.با همکاری معاونت حمل و نقل و ترافیک تعداد سفرهای ناشی از پروانه های ساخت و ساز را بررسی کردیم که نشان می داد با این حجم ساخت و ساز در آینده ترافیک دو منطقه ۵ و ۲۲ بیشتر می شود.
امین زاده در خصوص مدل شهر سازی در قسمت غرب منطق22 گفت :این بخش در بین یکسری شبکه معابر قرار گرفته که باعث ایجاد مشکل فضای عمومی در این محدوده شده است.این سبک توسعه تا الان در تهران وجود نداشته است.منطقه ۲۲ در حال حاضر در بخش خدمات هفتگانه ۸۸ هکتار کمبود دارد اما در مقایسه با مناطق پر تراکم مانند منطقه ۱۰ وضعیت بحرانی ندارد.
سپس علی نوذرپور به عنوان یکی از اعضای پنل گفت :آنچه که به عنوان دغدغه من به عنوان شهردار منطقه وجود دارد، این است که در طرحی که برای منطقه ۲۲ در حال تهیه است، بهرهگیری از ظرفیت نخبگان مورد توجه قرار گیرد. باید مشخص شود که میخواهیم جمعیت پذیری در منطقه بر اساس آنچه که در طرح تفصیلی آمده، باشد یا میخواهیم سیاستهای محدود کننده تولید مسکن را در نظر بگیریم. بیتردید طرح جامع و تفصیلی تهران نیازمند بازنگری است. لذا باید مشخص کنیم که چه رویکردهایی را باید مد نظر قرار دهیم.
در پایان محمد سالاری رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، ری و تجریش که این نشست را برگزار کرده بود با تاکید بر لزوم بهرهگیری از ظرفیت نخبگان در حل مشکلات شهر تهران بویژه در حوزه شهرسازی، گفت: متاسفانه منطقه ۲۲ به یکی از آشفتهترین مناطق شهر تهران تبدیل شده به شکلی که میتوان از آن به مثالی از منطقهای که ضوابط طرح جامع و تفصیلی در آن رعایت نشده، یاد کرد.
سالاری با تاکید بر لزوم تعیین تکلیف بلندمرتبه سازی و طرح تفصیلی منطقه ۲۲ در ابتدای کار مجموعه مدیریت شهری جدید، گفت: ما به عنوان کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران، ری و تجریش باید این بستر را فراهم کنیم که مجموعهای از همکاران ما که درتصمیم سازی ها و تصمیمگیریها نقش دارند و مجموعهای از مدیران شهری که در حوزه اجرا فعالیت میکنند و همچنین بهره گیری از نظر نخبگان این حوزه بتوانند بهترین تصمیم گیری را داشته باشند.
وی تاکید کرد: منطقه 22 قرار بود به الگوی توسعه پایدار شهری تبدیل شود اما متاسفانه در حال حاضر یکی از آشفتهترین مناطق ۲۲ گانه شهر تهران محسوب میشود و امروز به الگویی برای محدودهای که ضوابط طرح جامع و تفصیلی در آن رعایت نشده، بدل شده است. در این موضوع بنده به عنوان فردی که چهار سال در شورا چهارم حضور داشتم و الان هم در شورای پنجم هستم، مقصرم. مجموعه مدیران شهری و شورای عالی شهرسازی و معماری کشور و حتی نخبگان شهرسازی نیز در این موضوع مقصر هستند. چرا که باید این مشکلات را به دغدغه افکار عمومی تبدیل میکردیم تا مشکل حل می شد. بیتردید کار بسیار مشکل شده، در حقیقت اداره شهر تهران بسیار مشکل شده و افکار عمومی نیز متوجه سختی آن شدهاند و مسئولین نیز آن را مطرح کردهاند، امروز به وضوح مشاهده میشود.
رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اینکه در دهه ۶۰ تصمیم گیری شد که شهرها خودکفا اداره شوند، افزود: مقرر بود که همزمان با خودکفایی شهرها لایحه درآمدهای پایدار نیز به تصویب برسد، اما این لایحه کنار گذاشته شد و خودکفایی اداره شهرها انجام شد. لذا کلانشهرها به ویژه تهران رو به تراکم فروشی و ساخت وساز که سهل الوصول ترین راه برای کسب درآمد بود روی آوردند و همین شیوه به الگویی برای سایر کلانشهرها تبدیل شد.
وی ادامه داد: امروز بودجه شهرداری تهران به ۱۸ هزار میلیارد تومان رسیده است و این در شرایطی است که شهرداری تهران هیچ گاه دغدغهای به عنوان کسب درآمد وجود نداشته، چرا که در تحقق بودجه تعیین شده و حتی متممهای آن مشکلی نداشتهاست و هیچ کارگروه و واحد تحقیق و توسعه ای برای کسب درآمد شکل نگرفته و به این ترتیب مدیران شهرداری به مدیران هزینه تبدیل شدهاند.
سالاری تاکید کرد: در سالهای گذشته به صورت افسانهای بودجه شهرداری افزایش پیدا کرده است واکنون بارگزاری طرح تفصیلی اشباع شده بویژه بارگزاری حوزه درآمدزایی بویژه مال ها و مجتمع های تجاری نیز اشباع شده است. در عین حال امروز ۳۰ هزار میلیارد تومان بدهی و همچنین ۳۰ هزار میلیارد تومان پروژه نیمه تمام در شهر تهران وجود دارد که در کنار این بیش از ۶۸ هزار پرسنل نیز در شهرداری تهران مشغول کار هستند. علاوه بر این مسائل تمامی کارها در شهرداری برون سپاری شده، اما متاسفانه نیروها به حدود چهار برابر افزایش پیدا کرده، در چنین شرایطی چه باید کرد؟
وی با اشاره به نتایج انتخابات دوره پنجم شوراهای اسلامی شهر و روستا در سال جاری تاکید کرد: رایی که مردم به مجموعه اصلاح طلبان دادند، مسئولیت ما را چند برابر کرده؛ چرا که دیگر نمیتوانیم عنوان کنیم که مجموعه شورا اکثریتش با اصولگرایان و شهردار منتخب آنهاست. امروز مجموعه مدیریت شهری شامل شورا و شهرداری از یک طیف فکری هستند و دولت و نمایندگان تهران در مجلس هم نیز با مدیریت شهری همراه هستند. شهروندان تهرانی دیگر هیچ بهانه ای را از شورا و شهرداری برای عدم موفقیت نمی پذیرند و مارا نخواهند بخشید.
سالاری تاکید کرد: باید چالشها و مشکلات بیان شود تا بر مبنای آنها تصمیم سازی درست صورت گیرد، اما تهران علی رغم همه این چالشها، ظرفیتهای عظیمی نیز دارد و در این میان رسالت ما و شما نخبگان اعتمادسازی میان مردم و مدیریت شهری است که باید محقق شود. باید از مجموعه فساد و رانتی که در حوزه شهرسازی شکل گرفته، جلوگیری کنیم و از این مسیر، اعتمادسازی میان مردم و مدیریت شهری را محقق کنیم.
وی با اشاره به تداوم برگزاری سلسله نشستهای گفتمان شهر در سایر مناطق، افزود: تصمیم گرفتهایم چنین جلساتی را در سایر مناطق نیز با موضوعات مرتبط آن مناطق ادامه دهیم تا بتوانیم مشکلات و دغدغهها را مورد بررسی قرار دهیم و به بحث بگذاریم و از ظرفیت نخبگان در این حوزه بهره بگیریم تا مردم هم با ما همراه شوند و بتوانیم به راه حلی مناسبی برسیم.