محمد سالاری با انتقاد از اینکه که معاونت شهرسازی و معماری بررسی نقشه نما را به بعد از صدور پروانه موکول کرده است گفت: این مساله پایبندی به اجرای نقشه نما را کاهش می دهد در صورتیکه تخلفات نما باید جزو خط قرمزها باشد.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای اسلامی شهر تهران در دویست و شصتمین جلسه شورای شهر در گزارش خود در خصوص کمیته های نمای مناطق 22 گانه شهر تهران اظهار داشت: در سال اول شورای چهارم موضوعات مربوط به ساماندهی سیما و منظر شهری اعم از املاکی که در حال گرفتن پروانه هستند و در فرآیند سیستمی صدور پروانه نقشه های نمای آن ها بررسی می شود و یا ساختمان هایی که در گذشته احداث شده اند و در یک نابهنجاری تمام عیار برای نمای شهر بوده مورد توجه قرار گرفت همانطور که همواره مقام معظم رهبری نسبت به نابسامانی نماها و سیما و منظر شهری هشدار داده اند.
وی با اشاره به اسناد بالادستی در خصوص ساماندهی سیما و منظر شهری و نمای ساختمان ها گفت: سند چشم انداز 1404 کشور در موضوع مربوط به آمایش سرزمین بحث حفظ هویت اسلامی ، ایرانی و حراست از میراث فرهنگی ، هویت بخشی به سیمای شهر و روستا ، بازآفرینی و روز آمد سازی معمار ی ایرانی ـ اسلامی ، رعایت معیارهای پیشرفته برای ایمنی بناها و استحکام ساخت و سازها را مورد توجه قرار داده و به تصویب رسیده است. همچنین در مصوبات ادوار گذشته شورای عالی شهرسازی و معماری می توان به ضوابط و مقررات ارتقاء كيفي سيما و منظر شهري (پاكسازي وبهسازي نماها و جداره ها ٬ مناسب سازي معابر پياده راهي و پياده روها ٬ ساماندهي به منظر شهري)،ضوابط و شاخص های لازم جهت بازیابی هویت شهرسازی و معماری اسلامی ایرانی ، ضوابط و مقررات ارتقاء کيفي سيما و منظر شهري ، سند جامع ارتقای کيفی سيما و منظر شهری اشاره کرد .
سالاری همچنین بهینه سازی مصرف سوخت در اماکن و استفاده از مصالح مناسب در نمای ساختمان در سال 85 ، ساماندهی طراحی مساجد و ساختمان های شهرداری تهران و اصلاح نماسازی ابنیه در شهر تهران درسال 91 ، الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه دستورالعمل ساماندهی نماهای شهر تهران در سال 93 ،ساماندهي وضعيت سيما ومنظر شهري و كيفيت محيطي شهر تهران در سال 94، طراحی جامع روشنایی و نورپردازی فضاهای شهر تهران در سال 94 را از مصوبات ادوار گذشته شورا در ساماندهی نما دانست و گفت : در برنامه 5 ساله شهرداری تهران نیز بخش هجدهم بطور کلی به احیا و بازنمایی هویت ایرانی- اسلامی در منظر شهر تهران اختصاص دارد.
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورا در توضیح روند شکل گیری کمیته های نمای مناطق اظهار داشت: با شروع به کار شورای چهارم بررسی ضوابط اولیه نما درکمیسیون شهرسازی و معماری در دستور کار قرار گرفت. با تصویب طرح الزام شهرداری تهران به ارائه لایحه دستورالعمل ساماندهی نماها در ابتدای سال 1393 ، شهرداری مکلف به ارائه لایحه دستورالعمل ساماندهی نما ظرف مدت یک ماه شد که عملی نشد ،با این وجود بدون ارائه و تصویب لایحه در شورا، دستورالعمل ساماندهی نماهای شهر تهران جهت اجرا ابلاغ شد ، البته در گذشته شهرداری لایحه ای را به شورای سوم ارائه داده بودکه ما با توافق معاونت شهرسازی و معماری و سازمان زیباسازی با اعمال تغییراتی آن را به مصوبه ای در راستای اهداف شورا تبدیل کردیم که از اواخرسال 1393 جنبه اجرایی به خود گرفت و متعاقب آن کمیته نمای در مناطق فعالیت خود را آغاز کرد واز آن زمان شهروندانی که قصد دریافت پروانه دارند میبایست در فرآیند صدور پروانه ، برای نمای ساختمان خود از کمیته های نما تاییدیه بگیرند . این کمیته متشکل از معاون شهرسازی و معماری منطقه یا نماینده وی ، یک نفر ناظر از کمیسیون شهرسازی و معماری ، کارشناس منطقه و دو نفر از اساتید صاحب نظر دانشگاهی و یک نفر نماینده معاونت شهرسازی و معماری از مرکز در مناطق نمای ساختمان هارا قبل از صدور پروانه مورد بررسی قرار می دهند.
وی ادامه داد: البته اکنون که در ابتدای کار کمیته های نما هستیم اشکالاتی نیز در فرایند بررسی ها وجود دارد . از آنجایی که ما در مبانی نظری هنوز به فهم مشترک نرسیده ایم و برای این حوزه که حوزه محتوایی است نمی توان ضوابط کمی تعیین کرد و بر اساس آن بصورت خط کشی عمل کرد چرا که حوزه ، حوزه نظری ومحتوایی است که باید در مورد آن بحث و تبادل نظر صورت گیرد به همین دلیل هم کمیته ای متشکل از صاحب نظران با تخصص های مختلف تشکیل شده ، اما در حال حاضر رضایت شهروندان حاصل شده است . هرچند ایراداتی قطعا وجود دارد که ما با استفاده از نقطه نظرات تمامی اعضای کمیته های نما و شهروندان و با تعاملاتی که با معاونت شهرسازی و معماری داریم برای اصلاح آن ها اقدام می کنیم.
سالاری تقسیم بندی ساختمان های شهر تهران را اینگونه توضیح داد: ساختمان‌های عادی: کمتر از 5000 مترمربع، کمتر از 7 طبقه روی زمین، قرارگیری در بافت مسکونی یا بافت مسکونی – تجاری محله‌ای ، ساختمان‌های با اهمیت: شامل بناهایی با مساحت 5000 تا 10000 مترمربع، 7 تا 12 طبقه روی زمین ، ساختمان‌های شاخص: شامل بناهایی با مساحت بین 10000 تا 20000 مترمربع، 12 تا 20 طبقه روی زمین ،ساختمان‌های بسیار شاخص: شامل بناهایی با مساحت بیش از 20000 مترمربع، تعداد طبقات بالاتر از 20 طبقه روی زمین ،که دو مورد اول در کمیته های نما و ساختمان های شاخص در معاونت شهرسازی و معماری و ساختمان های بسیار شاخص در شورای ارتقاء کیفی که شهردار تهران و معاونین مرتبط و مسئولین سازمان ها ونهادهای مرتبط و اعضای شورا در آن حضور دارند، مورد بررسی قرار می گیرند.
وی ادامه داد: آنچه در دستورالعملی که به مناطق ارجاع شده و مبنای عملکرد کمیته نما هست بر اساس عوامل تاثیرگذار در نمای ساختمان هاست شامل مصالح فرم و رنگ ، (ملحقات )تأسیسات و تابلو، پیش آمدگی و بازشوهای نما، بام بنا و توصیه های عمومی که بر اساس این 5 عامل تاثیر گذار در نمای ساختمان ها پس از بررسی های کارشناسی و امکان سنجی مهندسین مشاور ذیصلاح که طی چندین سال انجام شده 3 نوع حکم تعیین می شود شامل احکام سلبی یا الزامات (به معنی آنچه نباید انجام شود)، احکام ایجابی یا اقدامات (به معنی آن چه باید انجام شود)،
توصیه ها (به معنی آنچه بهتر است انجام شود ولی رعایت و انجام آن الزامی نیست) می باشد.
سالاری برخی اقدامات انجام شده در کمیته های نما را به شرح ذیل اعلام کرد: بررسی الگوی راهنمای طراحی، کنترل و اجرای نماهای شهری(انضباط نما)، بررسی دستورالعمل شیوه تشکیل کمیته های نمای مناطق و شیوه و شرح وظایف ، برگزاری جلسات اعضای کمیسیون شهرسازی و معماری با ناظران شورا در کمیته نمای مناطق ، برگزاری جلسات اعضای کمیسیون شهرسازی و معماری با دبیران کمیته نمای مناطق ، برگزاری جلسات اعضای کمیسیون شهرسازی و معماری با معاونین شهرسازی و معماری مناطق، نشست تخصصی با اساتید در خصوص سیما و منظر شهر تهران ، برگزاری همایش تهران در آینه نما ، ارتقای سطح دانش ناظران شورا در کمیته نمای مناطق (کتاب نگاه به نما و معماری اجزا)، نظارت بر عملکرد کمیته های نمای مناطق و اخذ گزارش و مستندسازی عملکرد کمیته نمای مناطق ، تحلیل و بررسی نقاط قوت و ضعف کمیته نمای مناطق با استفاده از نقطه نظرات اعضا کمیته نما در فرایند بررسیها در طول مدت گذشته در مناطق 22 گانه و ارائه نتایج به کمیته ها جهت انجام اصلاحات لازم . پیگیری بخش دوم دستورالعمل راهنمای طراحی و کنترل نماهای شهری تحت عنوان نظم نما. پیگیری بررسی نحوه برخورد با تخلفات نما. پیگیری اختصاص بخشی از تبلیغات محیطی و شهری در تهران به مبحث نماهای شهری و نقش شهروندان در ساماندهی سیما و منظر شهری .
وی همچنین پیشنهاداتی را در خصوص ارتقاء فعالیت کمیته های نما ارائه کرد: ما پیشنهاداتی را در این زمین ارائه داده ایم شامل حضور مداوم معاون شهرسازی و معماری و سایر مسئولین منطقه در جلسات کمیته نمای مناطق . همکاری و هماهنگی دفاتر خدمات الکترونیک شهر با کمیته نمای مناطق . نظارت بر اجرای نما از طریق نصب بنر طرح مصوب در کمیته نما در محل اجرا ساختمان . ارائه راهکارهای تشویقی و اهدای پلاک طلایی، نقره ای و یا برنزی به نمای برتر . تشویق طراحان و معرفی نماهای برتر منطقه جهت الگوبرداری سایرین . ارائه بسته های تشویقی به نماهای برتر . بازدید محلی از مناطق توسط اعضای کمیته نما و انجام مطالعات جهت بومی سازی ضوابط و مقررات . مستند سازی عملکرد کمیته های نما ، دعوت از کارشناسان آتش نشانی جهت اطلاع رسانی و آموزش ضوابط آتش نشانی به اعضای کمیته . ، ترویج و تشویق به کارگیری از مصالح ماندگار و بومی در اجرای نما . بازنگری در چشم انداز شهر تهران با نگاه بومی به هر محله و ارائه الگو برای هر محله . ایجاد وحدت رویه جهت ارائه آلبوم های ارائه نما در کلیه مناطق توسط طراحان ، تسریع در تکمیل و ابلاغ بخش دوم ساماندهی و طراحی نماها با عنوان نظم نما . ارائه سازوکارهای قانونی در خصوص برخورد با تخلفات نما . برگزاری همایش. کارگاه در مناطق به صورت مداوم و پیوسته برای سازندگان، مالکان، طراحان جهت ارتقا سطح آگاهی و رعایت ضوابط ، سیستمی شدن نماها در سامانه و ایجاد سامانه ای در خصوص رویت نماهای تصویب شده به منظور پایش و تسهیل گری در نظارت . برگزاری نمایشگاه نما در سطح شهر با محوریت نمایش نماهای مطلوب جهت الگو سازی . مشارکت سازمان نظام مهندسی ساختمان در موضوع نما . تعریف پست برای دبیران و کارشناسان متخصص کمیته نما در چارت سازمانی معاونت شهرسازی مناطق . ارائه دستورالعمل های اجرایی نما با هدف اجرای صحیح و اصولی نما .
وی در پایان گزارش خود با اعلام این موضوع که با وجود اشکلات روند ، روند خوبی است گفت: حال اینکه چه تضمینی وجود دارد که این نقشه های نماها اجرا شود، در اینجا نگرانی وجود دارد اینکه تضمینی وجود ندارد و سازمان نظام مهندسی هنوز به ناظرین تکلیف نکرده لذا در آنجا بعنوان تخلف خط قرمزی با آن برخورد نشده و به کمیسیون ماده صد ارائه نمی شود .از طرفی هم باید به شهرداران مناطق تاکید شود عوامل شهرداری با تخلفات نما در حین اجرا برخورد و از ادامه کار ممانعت کنند. در حال حاضر نیز نگرانی ما اینست که معاونت شهرسازی و معماری بررسی نقشه نما را به بعد از صدور پروانه موکول کرده است که این مساله پایبندی به اجرای نما را کاهش می دهد.
