کمتر کسی است که از خدمات ارزنده مرحوم حمید سبزواری پدر شعر انقلاب و دفاع مقدس بیاطلاع باشد. حسین ممتحنی مشهور به حمید سبزواری از جمله شاعران توانمند خطه سبزوار سال های زیادی از عمر با برکت خود را صرف سرودن اشعار حماسی کرد و به عبارتی چهره ماندگار شعر و ادبیات کشور به حساب میآید. زبان ادبی استاد سبزواری تأثیر گرفته از مکتب ادبی خراسان بود که با ظرافت و صلابت پیام ایستادگی را به مخاطب منتقل میکند. اشعار فاخر این مرد خطه خراسان بزرگ همواره و در همه دوران در خدمت به ایمان، آزادی و عدالت بود.
به باور بسیاری از اهل فن در حوزه شعر، سبزواری علاوه بر قریحه شعری خوب، تسلط خوبی در مضمون سازی، لفظ و گستره واژگانی داشت. استاد سبزواری را باید بحق از دلسوزترین و همراه ترین شاعران با انقلاب، نظام و رهبری دانست. وی با بهرهگیری از حساسیتهای کلامی ویژه خود نقش مهمی در تثبیت وقایع مهم پس از انقلاب ایفا کرد. کلام فاخر و شورانگیز او چراغ راه تاریخ انقلاب اسلامی است به همین لحاظ او را شناسنامه زمانمند انقلاب مینامندزیرا بیشتر حوادث و رخدادهای انقلاب و دفاع مقدس در شعر او به زیبایی انعکاس یافته است. آن مرحوم از جمله شاعران پیشکسوتی بود که به اتفاق مهرداد اوستا، مشفق کاشانی و محمود شاهرخی هسته مرکزی و نسل اول شعر انقلاب محسوب میشدند و استاد سبزواری آخرین حلقه از این نسل بود.
سرودهای انقلابی از همان آغازین روزهای پس از پیروزی انقلاب مورد توجه مردم و انقلابیون بود در این بین، اشعار سبزواری بیشترین میزان تأثیر را در میان مردم داشت و حتی به باور کارشناسان شاید کسی را همسنگ او در کمیت و کیفیت سرود انقلابی نتوانیم بیابیم، درحقیقت سبزواری قلهنشین سرود انقلاب بود که اشعارش ارتباط عمیق و معنا داری با دلهای مردم پیدا میکرد و حتی غیر انقلابیون هم با شنیدن اشعار آهنگین او به وجد میآمدند و هنوز هم این تأثیر هنگام شنیدن اشعار او در میان نسل امروز پابرجاست.
در واقع میتوان گفت که شکل گرفتن سرودهای انقلابی، توسط استاد سبزواری آغاز شد و دیگر شاعرانی که برای انقلاب تلاش میکردند از طریق ارتباط مؤثر با ایشان کارها را پیش میبردند. تسلط آن مرحوم به شعارهای انقلابی در اشعارش نمود و تبلور ویژهای داشت به طوری که همگان او را یک پدیده پر توان در حوزه هنر و ادبیات انقلاب میدانستند. انتقال پیام انقلاب به مردم، توانایی ویژهای بود که استاد سبزواری با به کارگیری هنر شعر در اختیار داشت، این انتقال پیام، ماندگار بود و قطعاً تا سال های سال کمتر کسی ممکن است اشعار حک شده از او در اذهان مردم را فراموش کند.
یکی از مهمترین ویژگی های بارز اشعار او ثبت آثارش در اذهان مردم است که هنوز هم ورد زبان هاست و در مناسبتها خوانده میشود. از جمله شعر معروف «خمینی ای امام»، «امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو»، «این بانگ آزادی» «ای مجاهد شهید مطهر» و «برخیزید ای شهیدان راه خدا» که به ندرت کسی پیدا میشود که با این اشعار انقلابی آشنایی نداشته باشد.
تأثیر اشعار حمید سبزواری منحصر به دوران پس از انقلاب نیست. او پیش از انقلاب و در دوران سیاه اختناق ستم شاهی نیز رنج نامه هایی را سروده بود که در بیشتر حرکتهای انقلابی زمزمه میشد و مقدمه تهییج مردم به قیام علیه استبداد و طاغوت بود. تأثیر اشعار سبزواری در کوران ایام دفاع مقدس و جنگ 8 ساله نیز عیان و آشکار بود. او در دوران 8 سال جنگ تحمیلی از جمله شاعرانی بود که به صورت سرزده در جبههها حضور پیدا میکرد و صمیمی و بیپیرایه در سنگرها کنار رزمندگان مینشست و عاشقانه و مخلصانه برای آنها شعر میخواند و با اشعار زیبای خود اشتیاق آنها را برای نبرد با دشمن دو چندان میکرد. رهبرمعظم انقلاب درباره اشعار مرحوم حمید سبزواری گفتهاند: انتشار آثار شاعر انقلابی و مخلص جناب آقای حمید سبزواری گامی در جهت غنیسازی گنجینه ادبیات انقلاب و عرضه آن به مشتاقان و هنرشناسان است. بی شک در قرنهای آینده هنگامی که بخواهند از انقلاب و اسطورههای آن یاد کنند، از چهره ماندگار مرحوم حمید سبزواری به نیکی یاد خواهد شد و تاریخ ادبیات کشور نام او را همردیف ادیبان تأثیر گذاری قرار خواهد داد که همچون دیگر نامداران حوزه فرهنگ و ادب ایران زمین منشأ تأثیرگذاریهای بسیار بودهاند.
